woensdag 20 februari 2008

Gezond-zijn, verantwoordelijkheid en verzekering

Wenst u gezond-zijn en wilt u verantwoordelijkheid daarvoor dragen?

Sluit u aan bij de ontwerpgroep voor een gezondheidsverzekering


Gezond-zijn, wel-zijn, gelukkig zijn, heel zijn…………….
Is dit hetgeen u het meest wenst?
Dan heb ik voor u een vraag. Bent u gezond? Leeft u in welstand? Bent u gelukkig?
Of wenst u dat? Wenst u gezond-zijn, wel-zijn, heel-zijn geluk?
Zo ja, heb ik een tweede vraag voor u. U wenst gezond-zijn, wel-zijn, heel-zijn, gelukkig zijn? Maar wilt u dat ook bereiken? Wat wilt u er voor doen?
Wilt u er niets voor doen en wacht u af of het u misschien gegeven wordt? In dit geval constateer ik dat u niet echt de wil hebt. U wenst het wel maar u hebt niet de wil om het ook te bereiken. U wenst het wel maar u hebt niet de bereidheid om er aan te werken. U wenst het wel maar u wilt niet de verantwoordelijkheid dragen om de richting in te slaan van het gewenste resultaat. U wenst het wel maar wat betekent gezond-zijn, wel-zijn, geluk voor u? Hebt u een helder beeld hoe gezond-zijn, wel-zijn gelukkig-zijn er voor u uitziet? En als u dat niet weet, laat staan dat u weet hoe het te bereiken!
O, denk niet dat u niet krijgt wat u vraagt. Wie wat vraagt krijgt ook wat. Maar u krijgt niet wat u wenst. U bent afhankelijk van degene die geeft. U krijgt wat u gegeven wordt. En als dat niet is wat u wenst dan is dat helaas jammer.
Wilt u er iets voor doen maar is wat u wilt doen toch beperkt? Dan is toch de conclusie dat u ook niet echt wilt? U legt uzelf beperkingen op. U geeft u zelf de ruimte om op ieder moment dat dat beter uitkomt niet te willen. U wordt geleid door overtuigingen dat andere zaken zo belangrijk zijn dat u uw gezond-zijn daarvoor opzij wilt zetten. U zult wellicht zeggen: niet opzij zetten maar hoogstens een beetje uitstellen.
Maar de vraag is: wilt u echt? Echt willen is niet een beetje willen. Echt willen is verantwoordelijkheid nemen!
Of wilt u er alles voor doen of in ieder geval alles wat nodig is doen om het gewenste resultaat te bereiken? Dan neemt u ook verantwoordelijkheid. Dan heeft u ook een voorstelling van wat u zich daarbij voorstelt. Dan is het beeld dat u zich voorstelt ook het beeld dat u gaat realiseren. Dan wordt iedereen rondom u niet verantwoordelijk voor het gewenste resultaat maar ondersteunend om het gewenste resultaat te bereiken. En dan geldt het spreekwoord: waar een wil is, is een weg.

Ik hoorde onlangs het verhaal van een vrouw die voortdurend buikpijn had. Doktoren hadden van alles onderzocht en bekeken zonder iets te vinden. Een dokter oppert dat de buikpijn veroorzaakt wordt door een koemelk allergie en stelt voor daarop te onderzoeken. Accoord zegt de vrouw en bedenkt dat het toch door de verzekering wordt gedekt.
Thuisgekomen vertelt ze tegen haar dochter over de nieuwe optie en het onderzoek. Vraag is natuurlijk of er inderdaad sprake is van een koemelkallergie. Maar zegt de vrouw: er is geen denken aan dat ik stop met eten van taart met slagroom. Of dat ik die lekkere chocolade toetjes niet meer neem. Dan moet de dokter me maar een pilletje tegen de allergie geven…….
Met andere woorden: de vrouw wenst wel gezondheid maar zo gezond hoeft toch ook weer niet. Niet als ze daar de taart met slagroom voor moet laten staan. Ze wil dus niet gezond-zijn bereiken. Ze wil er ook niets voor doen om dat te bereiken. Ze wil er ook niet zelf de verantwoordelijkheid voor nemen. Ze kiest voor gewoonten die op korte termijn bevrediging geven.

Het gaat hier niet over de gezondheidsconsequenties van de keuze in het gegeven voorbeeld. Evenmin om de vraag hoe de dochter om kan gaan met de keuzes van haar moeder en met haar moeder die zulke keuzes maakt.
De vraag die ik hier wel op tafel leg is die van de verzekeringssolidariteit. In de zorg- en ziektekostenverzekering ben ik solidair met al diegenen die wel gezond-zijn wensen maar niet de verantwoordelijkheid willen dragen voor het bereiken van eigen gezond-zijn.
In een verzekering voor gezond-zijn kies ik voor solidariteit met mensen die verantwoordelijkheid willen dragen voor hun gezond-zijn. Mensen die op het moment van ziekte zich afvragen heb ik zelf mijn gezond-zijn belemmert en wat is nu mijn taak bij het herstel van gezond-zijn?
Omgekeerd moet de verzekering open staan voor iedereen die gezond-zijn niet alleen wenst maar ook wil en die open staat voor de mogelijke wegen naar gezondheid.

vrijdag 15 februari 2008

verzekeren van gezondheid

In een vorig artikel heb ik erop gewezen dat de standaard in Nederland een verzekering tegen ziektekosten is of een zorgverzekering. Een van de argumenten achter de benaming zorg- of ziektekostenverzekering is dat je je niet kunt verzekeren voor gezondheid. Is het waar dat je je niet kunt verzekeren voor gezondheid? Ja, dat is waar. Je kunt je wel indekken tegen de mogelijkheid dat je gezondheid niet toelaat om te gaan werken. Of je kunt een verzekering sluiten om de kosten van herstel te dekken. Dus zou je wel kunnen spreken van een gezondheidsherstelverzekering of – afgekort - toch een gezondheidsverzekering.


Hoe lang accepteren we nog de ongezondheid van Zorg- en ziektekostenverzekeringen?
Ongezond of tegen-gezond gedrag komt veel voor. Sterker nog: omdat overheid, zorg- en ziektekostenverzekeringen de consequenties van dergelijk gedrag dekken ontbreekt een stok achter de deur om tot een verandering van leefwijze te komen. Zorg- en ziektekostenverzekeringen bevorderen geen gezond gedrag en zijn daarom ongezond.
Het principe achter de zorg en ziektekostenverzekeringen is dat je je verzekerd voor de kosten die doktoren en andere deskundigen vergoed willen krijgen voor zorg of ziektebestrijding. De zorgverleners en ziektebestrijders die in wettelijke regelingen en polissen genoemd zijn hebben er geen belang bij dat hun cliënten tot inzicht komen en hun gedrag veranderen. Vaak zijn ze ook bang voor de reactie van hun cliënten of gaan ze ervan uit dat onbegrip en onwetendheid onoverkomelijk hinderpalen zijn op weg naar gezondheid.
Het denken in termen van zorg of ziektebestrijding is volledig achterhaald maar zorg en ziektebestrijding zijn nog steeds de standaard voor verzekering en voor veel doktoren en zorgverleners. Hoe lang gaan we dat nog accepteren?

Hoe lang gaan we nog accepteren dat miljarden euro’s verspild worden in systemen en patronen die niet op gezondheid gericht zijn? Hoe lang gaan we nog accepteren dat zorgverleners geen gezondheid ondersteunen en stimuleren maar ziekte in stand houden en bevorderen?
In het onderwijs hebben we al weer een decennium geleden gezien hoe onderwijzers en leraren hun patronen hebben doorbroken en kinderen zijn gaan helpen om te leren?
Wanneer komt de verandering dat doktoren en hulpverleners mensen gaan helpen weer gezond te worden?
Wanneer zal de behoefte van het individu aan gezondheid leidend zijn voor ondersteuning? Wanneer erkennen we ook in gezondheidszorg dat het individu primair zelf verantwoordelijk is voor zijn gezondheid maar geholpen moet worden bij bewustwording en verandering van patronen?

Een cultuurdoorbraak: de gezondheidsverzekering
Je kunt niet zeggen dat zorg- en ziektekostenverzekering bepalend zijn voor de cultuur in gezondheidszorg. Wat je wel kunt zeggen is dat zorg- en ziektekostenverzekeringen een cultuur hebben die gedateerd is en stamt uit de tijd dat we nog dachten in termen van de (door de overheid) maakbare samenleving. Die cultuur houdt ook nu nog de gezondheidszorgcultuur mee in stand.

Er is een stroming op gang gekomen die de bestaande cultuur van pappen en nathouden van ziektebestrijding en zorgprimaat wil doorbreken. Die stroming wordt snel sterker. In het onderwijs en bij de arbeidsongeschiktheidsverzekering is die doorbraak een feit. In gezondheidszorg zijn er voorbeelden hoe het anders kan.

Bij die stroming past een gezondheidsverzekering, een verzekering die de bestaande zorg en ziektebestrijdingscultuur doorbreekt.


De visie op gezondheid bepaalt de visie op ziekte én de visie op verzekering
Voor een gezondheidsverzekering is een visie op gezondheid nodig. Die visie op gezondheid ontkent niet dat er ziekte is en evenmin dat hulpverleners zorgzaam dienen te zijn. De visie op gezondheid komt echter eerst en boven een visie op ziekte en zorg. Zonder visie op gezondheid kan geen gezondheidszorg mensen helpen gezond te worden. Laat staan gezond maken! Voor wie streeft naar gezondheid is afhankelijkheid van een op zorg gebaseerd systeem de dood in de pot.

In de geschetste noodzaak tot en behoefte aan verandering is de visie op gezondheid en niet een visie op ziekte de kern van de verzekering. In eerder verband is gezondheid aangeduid als een

De visie op verzekering
De visie op gezondheid bepaalt dus de visie op verzekering. Omgekeerd bepaalt de visie op verzekering ook de visie op gezondheid!
Ziektekosten- of zorgverzekeringsuitgangspunten stimuleren mensen niet tot een gezondheidsvisie maar gaan uit van een ziekte- of zorgvisie. En slepen mensen daar dus in mee.
De gezondheidsverzekering gaat uit van een visie op gezondheid. Daarmee komen we terecht bij natuurgebaseerde visies, waarbij gezondheid als het normale wordt gezien en ziekte als uitzondering. In deze visies is zorg niet het vertrekpunt maar de eigen verantwoordelijkheid van mensen. Mensen bepalen zelf hun behoefte aan zorg.
Een ander aspect van verzekering is dat het gaat om risico’s. Een gezondheidsverzekering is als het ware een spaarpotje van mensen in geval ze echt hulp nodig hebben voor gezondheid. Niet meer maar ook niet minder. Het is een aanvulling op hun normale mogelijkheden om gezondheidsherstel te bevorderen.


Preventiebeleid
Steeds meer verzekeraars nemen als onderdeel van hun verzekeringsbeleid preventie in hun polissen op. Wat betekent preventie met betrekking tot gezondheid?
Voor de hand ligt dat onder preventie verstaan wordt het voorkómen van ziekten. De beste vormen van preventie zijn echter onverzekerbaar. Je kunt gezond eten niet verzekeren. Hetzelfde geldt voor niet roken goed bewegen en zuivere lucht. Of voor weinig stress en geen ruzie. Met andere woorden: preventie is in feite het antwoord op de vraag wat goed en juist is. Liever nog: preventieactiviteiten houden in dat je doet wat goed voor je is. Dat je leeft hoe je moet leven. Dat je normaal doet! Echte preventie is echter meer. Het is bewust gezond leven, genieten van het leven, lachen en opgewekt zijn, liefhebben en problemen niet uit de weg gaan.
Echte preventie is dan ook op de eerste plaats bewustwording. Bewustwording hoe je gezond kunt leven, ongewenste stress kunt vermijden, kunt genieten en kunt liefhebben.
Wat betekent dit nu voor verzekering?
Op de eerste plaats: er is geen sprake van risico. Echte preventie kun je dus niet verzekeren.
Iets anders is dat we preventie toch in verzekeringen kunnen opnemen om mensen te stimuleren tot gezondheid gericht gedrag.
Wanneer we vervolgens willen dat we samen verantwoordelijk zijn voor preventie kunnen we ook met elkaar afspreken dat iedereen verplicht is om persoonlijke preventie in het pakket te hebben. Dit moet dan wettelijk vastgelegd worden. Vervolgens kunnen verzekeraars nog concurreren over het meest aantrekkelijke preventiepakket als onderdeel van de verzekering.

Verzekeren van gezondheid onmogelijk of reëel?
Kan niet bestaat niet is een gevleugeld gezegde. De vraag is altijd wil je iets of niet? Willen we een gezondheidsverzekering? Of liever wie wil een gezondheidsverzekering?
Wie een zorg- of ziektekostenverzekering wil is vrij om daar voor te kiezen. Waarom zou je dus niet vrij kunnen zijn om een gezondheidsverzekering te kiezen.

Iets anders is of de ontwikkeling van een gezondheidsverzekering reëel is. Om op die vraag een antwoord te geven is het zaak dat we samen hierover nadenken.

Denk daarom mee! Sluit u aan bij de ontwikkeling van een gezondheidsverzekering. Volg de discussie en ontvang de nieuwsbrief!